1. Vì sao cần hiểu chu kỳ xu hướng?
1.1. Xu hướng là 'linh hồn' của thị trường
Thị trường vận động theo sóng: sóng lên – sóng xuống nối tiếp nhau. Người nắm được quy luật chu kỳ sẽ giống như lướt sóng đúng nhịp, kiếm lời thuận theo dòng chảy. Người không hiểu thì thường 'đi ngược sóng', dễ bị cuốn trôi.
1.2. Tâm lý con người tạo nên chu kỳ
Ban đầu đa số nghi ngờ, sau đó tin tưởng, rồi hưng phấn quá mức. Đó chính là vòng xoáy cảm xúc: nghi ngờ – tin tưởng – hưng phấn – thất vọng, tạo nên 4 giai đoạn của xu hướng.
1.3. Lợi ích cho trader
Nhận diện đúng giai đoạn giúp biết khi nào nên tham gia, khi nào nên giữ lệnh và khi nào nên thoát ra để bảo toàn lợi nhuận.
2. Bốn giai đoạn của một xu hướng
2.1. Giai đoạn 1 – Tích lũy / Do dự (Consolidation)
Giá đi ngang trong biên độ hẹp, chưa rõ xu hướng. Thị trường giống như đang 'nghỉ ngơi'. Trader chưa dám hành động. Khối lượng thấp dần, nhà đầu tư chờ tin tức mới.
Ví dụ: nhiều cổ phiếu bluechip thường nằm hộp vài tuần trước khi có tin chia cổ tức hoặc kết quả kinh doanh.
2.2. Giai đoạn 2 – Bứt phá (Breakout)
Giá vượt khỏi hộp tích lũy kèm khối lượng lớn, giống như tên lửa rời bệ phóng. Đây là điểm vào lệnh sớm và lý tưởng nhất. Trader nên chú ý breakout kèm khối lượng xác nhận để tránh bẫy breakout giả.
2.3. Giai đoạn 3 – Duy trì xu hướng (Continuation)
Xu hướng tiếp tục mạnh mẽ, thường kéo dài hơn kỳ vọng. Nhiều trader nóng vội bán khống ngược xu hướng và thua lỗ.
Chiến lược khôn ngoan là buy the dip – mua vào ở những nhịp điều chỉnh nhỏ.
Ví dụ: Bitcoin từ 10,000 USD lên 60,000 USD trong 2019–2021.
2.4. Giai đoạn 4 – Kiệt sức / Hoàn tất (Exhaustion)
Xu hướng bắt đầu yếu đi, khối lượng tăng vọt do hoạt động chốt lời. Giá có thể đảo chiều mạnh hoặc đi ngang trở lại.
Dấu hiệu: nến dài bất thường, khối lượng đột biến, nhà đầu tư nhỏ lẻ hưng phấn cực độ.
Ví dụ: Bitcoin đỉnh 69,000 USD cuối 2021, sau đó lao dốc về 20,000 USD.
3. Lưu ý quan trọng cho trader
3.1. Không có khung thời gian cố định cho từng giai đoạn
Có thể ngắn, có thể dài.
3.2. Giá có thể bỏ qua một vài giai đoạn
Ví dụ từ breakout sang kiệt sức rất nhanh khi có tin tức bất ngờ.
3.3. Áp dụng cho cả xu hướng tăng và giảm
Trong downtrend cũng có breakout giảm, duy trì giảm và kiệt sức giảm.
3.4. Khối lượng là chìa khóa
Volume thường đỉnh ở giai đoạn 2 (breakout) và giai đoạn 4 (exhaustion).
3.5. Quản trị rủi ro
Đừng all-in, luôn đặt stop-loss, tránh đu đỉnh.
Biểu đồ dưới đây minh họa 4 giai đoạn cơ bản của một xu hướng.
4. Tổng kết
Một xu hướng thường trải qua 4 giai đoạn: Tích lũy – Bứt phá – Duy trì – Kiệt sức. Hiểu rõ các giai đoạn này giúp trader vào lệnh đúng thời điểm, giữ lệnh hiệu quả và quản lý rủi ro tốt hơn. Đây là nền tảng quan trọng để giao dịch thông minh và bền vững.
Tác giả: WikiMoney Team
